Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 kwietnia 2019 r. w sprawie wartości klimatycznego bilansu wodnego dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb, oznaczających wystąpienie suszy, stwierdzono zagrożenie dla upraw: zbóż jarych, zbóż ozimych, truskawek i krzewów owocowych. Analiza została przeprowadzona w Systemie Monitoringu Suszy Rolniczej, obejmując okres od 21 marca do 20 maja 2025 r i będzie uszczegółowiana w kolejnych raportach.
W uprawach zbóż jarych warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 304 gmin, co stanowi 12% ogólnej liczby gmin w kraju. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów zbóż jarych odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (67% gmin w województwie), kujawsko-pomorskim (57% gmin), lubuskim (50% gmin), wielkopolskim (32% gmin), łódzkim (18% gmin) oraz mazowieckim (1 gmina). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (13,5%) oraz lubuskim (12,2%) (Tabela 1).
Tabela 1. Zasięg suszy w uprawach zbóż jarych
Id | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
---|---|---|---|---|---|
04 | kujawsko-pomorskie | 144 | 82 | 56.94 | 5.9 |
08 | lubuskie | 82 | 41 | 50.00 | 12.2 |
10 | łódzkie | 177 | 32 | 18.08 | 3.5 |
14 | mazowieckie | 314 | 1 | 0.32 | 0.01 |
30 | wielkopolskie | 226 | 72 | 31.86 | 6.3 |
32 | zachodniopomorskie | 113 | 76 | 67.26 | 13.5 |
PL | Polska | 2479 | 304 | 12.26 | 2.43 |
W uprawach zbóż ozimych warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 243 gmin, co stanowi 10% ogólnej liczby gmin w kraju. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów zbóż ozimych odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (64% gmin w województwie), lubuskim (45%), kujawsko-pomorskim (40%), wielkopolskim (27%), łódzkim (8%) oraz mazowieckim. Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (9,6%) oraz lubuskim (8,8%) (Tabela 2).
Tabela 2. Zasięg suszy w uprawach zbóż ozimych
Id | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
---|---|---|---|---|---|
04 | kujawsko-pomorskie | 144 | 57 | 39.58 | 3.50 |
08 | lubuskie | 82 | 37 | 45.12 | 8.87 |
10 | łódzkie | 177 | 15 | 8.47 | 1.92 |
30 | wielkopolskie | 226 | 62 | 27.43 | 4.56 |
32 | zachodniopomorskie | 113 | 72 | 63.72 | 9.62 |
PL | Polska | 2479 | 243 | 9.80 | 1.66 |
W uprawach truskawek warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 169 gmin, co stanowi 7% ogólnej liczby gmin w kraju. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów truskawek odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (57%), lubuskim (35%), wielkopolskim (18%), kujawsko-pomorskim (17%), łódzkim (7%). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (7,4%) oraz lubuskim (5,2%) (Tabela 3).
Tabela 3. Zasięg suszy w uprawach truskawek
Id | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
---|---|---|---|---|---|
04 | kujawsko-pomorskie | 144 | 25 | 17.36 | 0.93 |
08 | lubuskie | 82 | 29 | 35.37 | 5.25 |
10 | łódzkie | 177 | 10 | 5.65 | 1.26 |
30 | wielkopolskie | 226 | 40 | 17.70 | 2.48 |
32 | zachodniopomorskie | 113 | 65 | 57.52 | 7.45 |
PL | Polska | 2479 | 169 | 6.82 | 1.00 |
W uprawach krzewów owocowych, stwierdzono przekroczenie klimatycznego bilansu wodnego oznaczające suszę w 1 gminne, w województwie łódzkim (gmina Poddębice).
W bieżącym roku, począwszy od marca, na przeważającym obszarze kraju – szczególnie w zachodniej i centralnej części – odnotowano bardzo niskie sumy opadów atmosferycznych, nieprzekraczające 30% normy wieloletniej. W północno-zachodniej Polsce okres bez opadów trwał od początku marca do połowy maja. W rezultacie, już w pierwszym okresie monitorowania, odnotowano przekroczenie wartości klimatycznego bilansu wodnego, oznaczające wystąpienie strat związanych z suszą na glebach najbardziej podatnych na suszę tj. I i II kategorii podatności na suszę.
Temperatura powietrza w marcu i kwietniu 2025 roku była wyższa od normy wieloletniej, co przyczyniło się do wyraźnego przyspieszenia rozwoju roślin w całym kraju. Początek maja, przy nadal utrzymującym się deficycie opadów, charakteryzował się występowaniem przymrozków na dużym obszarze kraju. Tego typu warunki mogą prowadzić do dodatkowych strat w plonach roślin uprawnych.