Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 kwietnia 2019 r. w sprawie wartości klimatycznego bilansu wodnego dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb, oznaczających wystąpienie suszy, w piątym okresie raportowania, od 1 maja do 30 czerwca, stwierdzono zagrożenie suszą dla upraw: zbóż jarych, zbóż ozimych, truskawek, krzewów owocowych, kukurydzy na ziarno, kukurydzy na kiszonkę, rzepaku i rzepiku oraz roślin strączkowych.
W piątym okresie raportowania kryterium suszy w przypadku zbóż jarych zostało spełnione w 168 gminach w Polsce, w województwie lubuskim (48 gmin), zachodniopomorskim (33 gmin), łódzkim (57 gmin), wielkopolskim (27 gmin), opolskim (2 gminy) oraz śląskim (1 gmina).
W przypadku zbóż ozimych kryterium suszy zostało spełnione w 53 gminach: w lubuskim (29 gmin), zachodniopomorskim (16 gmin), łódzkim (5 gmin) i wielkopolskim (3 gminy).
Dla upraw truskawek kryterium suszy zostało spełnione w 22 gminach – w zachodniopomorskim (4 gminy) i lubuskim (18 gmin). Z kolei dla upraw krzewów owocowych kryterium suszy zostało spełnione w 91 gminach: w zachodniopomorskim (22 gmin), lubuskim (35 gmin), łódzkim (27 gmin), opolskim (1 gmina) oraz wielkopolskim (6 gmin).
W przypadku zarówno kukurydzy na ziarno jak i na kiszonkę kryterium suszy zostało spełnione w 27 gminach w 2 województwach: zachodniopomorskim (7 gmin) oraz lubuskim (20 gmin).
Natomiast dla upraw rzepaku i rzepiku kryterium suszy zostało spełnione w 168 gminach, w województwie lubuskim (48 gmin), łódzkim (57 gmin), zachodniopomorskim (33 gminy), wielkopolskim (27 gmin), opolskim (2 gminy) oraz śląskim (1 gmina).
Sytuacja dla upraw roślin strączkowych przedstawia się w sposób następujący: kryterium suszy zostało spełnione w 27 gminach w tym w 20 gminach w województwie lubuskim i 7 gminach w województwie zachodniopomorskim.
Podsumowanie
Szczegółowe zestawienie obszarów zagrożonych suszą w 2025 roku według analizy do 30 czerwca 2025 roku przedstawiono poniżej.
W uprawach zbóż jarych warunki suszy rolniczej stwierdzono dotychczas na obszarze 392 gmin, co stanowi 16 % ogólnej liczby gmin w kraju. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów zbóż jarych odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (70 % gmin w województwie), kujawsko-pomorskim (57% gmin ), lubuskim (66 % gmin), wielkopolskim (39% gmin), łódzkim (43% gmin), mazowieckim (>2% gmin), podlaskim (2% gmin), opolskim (3% gmin) oraz śląskim (<1%). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów w uprawach zbóż – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwach: lubuskim (26%) oraz zachodniopomorskim (19%) (Tabela 1).
Tabela 1. Zasięg suszy w uprawach zbóż jarych w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 30 czerwca
| Id | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
|---|---|---|---|---|---|
| 04 | kujawsko-pomorskie | 144 | 82 | 56,94 | 6,08 |
| 08 | lubuskie | 82 | 54 | 65,85 | 26,44 |
| 10 | łódzkie | 177 | 76 | 42,94 | 7,85 |
| 14 | mazowieckie | 314 | 8 | 2,55 | 0,26 |
| 16 | opolskie | 71 | 2 | 2,82 | 0,34 |
| 20 | podlaskie | 119 | 2 | 1,68 | 0,02 |
| 24 | śląskie | 167 | 1 | 0,60 | 0,00 |
| 30 | wielkopolskie | 226 | 88 | 38,94 | 6,89 |
| 32 | zachodniopomorskie | 113 | 79 | 69,91 | 19,29 |
| PL | Polska | 2479 | 392 | 15,81 | 3,62 |
W uprawach zbóż ozimych warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 260 gmin, co stanowi ponad 10% ogólnej liczby gmin w kraju. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów zbóż ozimych odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (66% gmin w województwie), lubuskim (51%), kujawsko-pomorskim (40%), wielkopolskim (28%), łódzkim (13%). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwach: lubuskim (13%) oraz zachodniopomorskim (11%) (Tabela 2).
Tabela 2. Zasięg suszy w uprawach zbóż ozimych w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 30 czerwca
| Id | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
|---|---|---|---|---|---|
| 04 | kujawsko-pomorskie | 144 | 57 | 39,58 | 3,50 |
| 08 | lubuskie | 82 | 42 | 51,22 | 12,78 |
| 10 | łódzkie | 177 | 23 | 12,99 | 2,07 |
| 30 | wielkopolskie | 226 | 63 | 27,88 | 4,80 |
| 32 | zachodniopomorskie | 113 | 75 | 66,37 | 10,96 |
| PL | Polska | 2479 | 260 | 10,49 | 1,89 |
W uprawach truskawek warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 176 gmin, co stanowi 7,1% ogólnej liczby gmin w kraju. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów truskawek odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (58%), lubuskim (40%), wielkopolskim (18%), kujawsko-pomorskim (17%), łódzkim (6%). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (8%) oraz lubuskim (8%) (Tabela 3).
Tabela 3. Zasięg suszy w uprawach truskawek w 2025– analiza obejmuje okres do 30 czerwca 2025
| Id | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
|---|---|---|---|---|---|
| 04 | kujawsko-pomorskie | 144 | 25 | 17,36 | 0,93 |
| 08 | lubuskie | 82 | 33 | 40,24 | 8,61 |
| 10 | łódzkie | 177 | 11 | 6,21 | 1,27 |
| 30 | wielkopolskie | 226 | 41 | 18,14 | 2,60 |
| 32 | zachodniopomorskie | 113 | 66 | 58,41 | 8,50 |
| PL | Polska | 2479 | 176 | 7,10 | 1,17 |
W uprawach krzewów owocowych warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 110 gmin, co stanowi 4,4% ogólnej liczby gmin w kraju. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (32%), lubuskim (44%), wielkopolskim (4%), łódzkim (15%), opolskim (1%). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwie lubuskim (13%) (Tabela 4).
Tabela 4. Zasięg suszy w uprawach krzewów owocowych w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 30 czerwca
| Id | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
|---|---|---|---|---|---|
| 08 | lubuskie | 82 | 36 | 43,90 | 12,99 |
| 10 | łódzkie | 177 | 27 | 15,25 | 0,85 |
| 16 | opolskie | 71 | 1 | 1,41 | 0,11 |
| 30 | wielkopolskie | 226 | 10 | 4,42 | 0,38 |
| 32 | zachodniopomorskie | 113 | 36 | 31,86 | 2,95 |
| PL | Polska | 2479 | 110 | 4,44 | 0,67 |
W uprawach kukurydzy na ziarno warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 27 gmin, co stanowi 1,09% ogólnej liczby gmin w kraju. Obszary zagrożone stratami plonów odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (6%) oraz lubuskim (24%) a ich udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej wynosił w województwie lubuskim (3,6%) oraz w województwie zachodniopomorskim 0,23% (Tabela 5).
Tabela 5. Zasięg suszy w uprawach kukurydzy na ziarno w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 30 czerwca
| Id | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
|---|---|---|---|---|---|
| 08 | lubuskie | 82 | 20 | 24,39 | 3,63 |
| 32 | zachodniopomorskie | 113 | 7 | 6,19 | 0,23 |
| PL | Polska | 2479 | 27 | 1,09 | 0,12 |
Analogicznie w uprawach kukurydzy na kiszonkę warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 27 gmin, co stanowi 1,09% ogólnej liczby gmin w kraju. Obszary zagrożone stratami plonów odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (24%) oraz lubuskim (6%) a ich udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej wynosił w województwie lubuskim (3,6%) oraz w województwie zachodniopomorskim 0,23% (Tabela 6).
Tabela 6. Zasięg suszy w uprawach kukurydzy na kiszonkę 2025 roku – analiza obejmuje okres do 30 czerwca
| Id | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
|---|---|---|---|---|---|
| 08 | lubuskie | 82 | 20 | 24,39 | 3,63 |
| 32 | zachodniopomorskie | 113 | 7 | 6,19 | 0,23 |
| PL | Polska | 2479 | 27 | 1,09 | 0,12 |
W uprawach rzepaku i rzepiku warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 168 gmin, co stanowi 6,78% ogólnej liczby gmin w kraju. Obszary zagrożone stratami plonów odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (29%), lubuskim (58%), wielkopolskim (12%), łódzkim (32%), opolskim (3%), śląskim (<1%) a ich udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej wynosił w województwie lubuskim (15%) oraz łódzkim (5%) (Tabela 7).
Tabela 7. Zasięg suszy w uprawach rzepaku i rzepiku w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 30 czerwca
| Id | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
|---|---|---|---|---|---|
| 08 | lubuskie | 82 | 48 | 58,54 | 15,32 |
| 10 | łódzkie | 177 | 57 | 32,20 | 4,84 |
| 16 | opolskie | 71 | 2 | 2,82 | 0,34 |
| 24 | śląskie | 167 | 1 | 0,60 | 0,00 |
| 30 | wielkopolskie | 226 | 27 | 11,95 | 1,06 |
| 32 | zachodniopomorskie | 113 | 33 | 29,20 | 2,65 |
| PL | Polska | 2479 | 168 | 6,78 | 1,08 |
W uprawach roślin strączkowych warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 34 gmin, co stanowi 1,37% ogólnej liczby gmin w kraju. Obszary zagrożone stratami plonów odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (12%) oraz lubuskim (24%) a ich udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej wynosił w województwie zachodniopomorskim (0,47%) oraz lubuskim (4,44%) (Tabela 8).
Tabela 8. Zasięg suszy w uprawach roślin strączkowych w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 30 czerwca
| Id | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
|---|---|---|---|---|---|
| 08 | lubuskie | 82 | 20 | 24,39 | 4,44 |
| 32 | zachodniopomorskie | 113 | 14 | 12,39 | 0,47 |
| PL | Polska | 2479 | 34 | 1,37 | 0,16 |
Komentarz agrometeorologa
W piątym okresie raportowania, tj. od 1 maja do 30 czerwca 2025 roku, średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW) dla kraju była ujemna i wyniosła –104 mm. W porównaniu z poprzednim okresem raportowania średnia wartość KBW zmniejszyła się o 10 mm, co wskazuje na tendencję wzrostu powierzchni obszarów zagrożonych suszą. Najniższe wartości KBW odnotowano w północno-zachodniej części województwa lubuskiego oraz w południowej części województwa zachodniopomorskiego (od –179 mm do –160 mm), a także w centralnych rejonach województwa łódzkiego i w części województwa kujawsko-pomorskiego (od – 159 mm do –140 mm).
W bieżącym, piątym okresie raportowania uprawy wykazują dużą podatność na deficyt wody, co znajduje odzwierciedlenie w progach klimatycznego bilansu wodnego (KBW), oznaczających suszę, które ulegają podwyższeniu dla większości upraw. Na glebach pierwszej kategorii (najbardziej podatnych na suszę) osiągnięcie wartości KBW poniżej –142 mm wskazuje na zagrożenie suszą dla zbóż jarych i rzepaku. Wartości progowe dla innych upraw wynoszą: –143 mm dla truskawek, –154 mm dla zbóż ozimych, –149 mm dla krzewów owocowych, –161 mm dla roślin strączkowych i kukurydzy.
W wyniku uwzględnienia danych z kolejnej analizy KBW zasięg przestrzenny terenów narażonych na istotne straty w plonach, wyznaczony we wcześniejszych raportach dla upraw zbóż jarych i ozimych, nieznacznie zwiększył się na obszarze województw zachodniopomorskiego i lubuskiego. Znaczący przyrost powierzchni objętych zagrożeniem suszą odnotowano tam natomiast w przypadku rzepaku, rzepiku oraz kukurydzy. Ponadto wskazano tam nowe obszary zagrożone stratami w uprawach roślin strączkowych. Nowe – wcześniej niewskazywane – tereny zagrożone stratami w plonach rzepaku i kukurydzy z powodu suszy wykazano w województwie łódzkim.