Komunikaty

Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 kwietnia 2019 r. w sprawie wartości klimatycznego bilansu wodnego dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb, oznaczających wystąpienie suszy, stwierdzono zagrożenie dla upraw: zbóż jarych, zbóż ozimych, truskawek i krzewów owocowych. Analiza została przeprowadzona w Systemie Monitoringu Suszy Rolniczej, obejmując okres od 21 marca do 20 maja 2025 r i będzie uszczegółowiana w kolejnych raportach.

W uprawach zbóż jarych warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 304 gmin, co stanowi 12% ogólnej liczby gmin w kraju. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów zbóż jarych odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (67% gmin w województwie), kujawsko-pomorskim (57% gmin), lubuskim (50% gmin), wielkopolskim (32% gmin), łódzkim (18% gmin) oraz mazowieckim (1 gmina). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (13,5%) oraz lubuskim (12,2%) (Tabela 1).

Tabela 1. Zasięg suszy w uprawach zbóż jarych

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
04kujawsko-pomorskie1448256.945.9
08lubuskie824150.0012.2
10łódzkie1773218.083.5
14mazowieckie31410.320.01
30wielkopolskie2267231.866.3
32zachodniopomorskie1137667.2613.5
PLPolska247930412.262.43
Pełne zestawienie i mapa dla zasięgów maksymalnych zagrożenia suszą w roku 2025 dla zbóz jarych

W uprawach zbóż ozimych warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 243 gmin, co stanowi 10% ogólnej liczby gmin w kraju. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów zbóż ozimych odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (64% gmin w województwie), lubuskim (45%), kujawsko-pomorskim (40%), wielkopolskim (27%), łódzkim (8%) oraz mazowieckim. Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (9,6%) oraz lubuskim (8,8%) (Tabela 2).

Tabela 2. Zasięg suszy w uprawach zbóż ozimych

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
04kujawsko-pomorskie1445739.583.50
08lubuskie823745.128.87
10łódzkie177158.471.92
30wielkopolskie2266227.434.56
32zachodniopomorskie1137263.729.62
PLPolska24792439.801.66
Pełne zestawienie i mapa dla zasięgów maksymalnych zagrożenia suszą w roku 2025 dla zbóz ozimych

W uprawach truskawek warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 169 gmin, co stanowi 7% ogólnej liczby gmin w kraju. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów truskawek odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (57%), lubuskim (35%), wielkopolskim (18%), kujawsko-pomorskim (17%), łódzkim (7%). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (7,4%) oraz lubuskim (5,2%) (Tabela 3).

Tabela 3. Zasięg suszy w uprawach truskawek

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
04kujawsko-pomorskie1442517.360.93
08lubuskie822935.375.25
10łódzkie177105.651.26
30wielkopolskie2264017.702.48
32zachodniopomorskie1136557.527.45
PLPolska24791696.821.00
Pełne zestawienie i mapa dla zasięgów maksymalnych zagrożenia suszą w roku 2025 dla truskawek

W uprawach krzewów owocowych, stwierdzono przekroczenie klimatycznego bilansu wodnego oznaczające suszę w 1 gminne, w województwie łódzkim (gmina Poddębice).

Komentarz agrometeorologa

W bieżącym roku, począwszy od marca, na przeważającym obszarze kraju – szczególnie w zachodniej i centralnej części – odnotowano bardzo niskie sumy opadów atmosferycznych, nieprzekraczające 30% normy wieloletniej. W północno-zachodniej Polsce okres bez opadów trwał od początku marca do połowy maja. W rezultacie, już w pierwszym okresie monitorowania, odnotowano przekroczenie wartości klimatycznego bilansu wodnego, oznaczające wystąpienie strat związanych z suszą na glebach najbardziej podatnych na suszę tj. I i II kategorii podatności na suszę.

Temperatura powietrza w marcu i kwietniu 2025 roku była wyższa od normy wieloletniej, co przyczyniło się do wyraźnego przyspieszenia rozwoju roślin w całym kraju. Początek maja, przy nadal utrzymującym się deficycie opadów, charakteryzował się występowaniem przymrozków na dużym obszarze kraju. Tego typu warunki mogą prowadzić do dodatkowych strat w plonach roślin uprawnych.

Kontakt
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa
Państwowy Instytut Badawczy
ul. Czartoryskich 8, 24-100 Puławy

Zakład Biogospodarki i Agrometeorologii
Zakład Gleboznawstwa i Analiz Środowiskowych

W przypadku pytań dotyczących suszy proponujemy kontakt poprzez formularz zapytania, który należy wysłać mailem na adres susza@iung.pulawy.pl

Pobierz formularz
Opracowanie IUNG-PIB 2020 na zlecenie Misterstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi