IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2477 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą.
W czternastym okresie raportowania tj. od 1 sierpnia do 30 września 2020 roku średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie którego dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -10 mm. W analizowanym okresie wartość KBW uległa zwiększeniu aż o 72 mm w stosunku do poprzedniego okresu (21 VII - 20 IX). Natomiast w stosunku do pierwszego okresu raportowania (21 III- 20 V) nastąpił wzrost KBW o 90 mm.
Największy deficyt wody od -120 do -139 mm notowano na terenach:Gór Świętokrzyskich oraz na Pojezierzach Poznańskim i Ińskim. Stosunkowo duży niedobór od -120 do -129 mm wystąpił na Pobrzeżu Kaszubskim, Mierzei Helskiej, Pojezierzu Starogardzkim oraz Mrągowskim.
Na znacznym obszarze kraju notowano deficyt wody wynoszący od -50 do -119 mm. Natomiast na terenach podgórskich wartości KBW były wysokie, miejscami nawet przekraczające 100 mm.
W wyniku występujących warunków wilgotnościowych w obecnym okresie raportowania, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na obszarze Polski na terenie województw:
Susza notowana jest w uprawach rzepaku i rzepiku.
W czternastym okresie raportowania od 1 sierpnia do 30 września 2020 r. największe zagrożenie suszą rolniczą wystąpiło wśród upraw rzepaku rzepiku. Suszę w tych uprawach odnotowano w 3 gminach Polski (0,12% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie o 697 gmin z wystąpieniem suszy w tych uprawach,tj. o 30,97 punktu procentowego mniej niż w poprzednim okresie raportowania.
Szczegółowe dane dotyczące suszy w uprawach rzepaku i rzepiku w województwach przedstawia tab. 1.
Tab. 1. Zasięg suszy w uprawach rzepaku i rzepiku
| Lp. | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | świętokrzyskie | 102 | 2 | 1,96 | 0,00 |
| 2. | wielkopolskie | 226 | 1 | 0,44 | 0,00 |
Tegoroczny sierpień był ciepły. W zachodnich rejonach Polski oraz w Kotlinie Sandomierskiej notowano temperaturę powietrza od 20 do ponad 21°C i na tych obszarach było cieplej od normy wieloletniej o ponad 2°C. Na pozostałym terytorium kraju również było ciepło od 18 do 20°C, cieplej od normy o 1-2°C.
W pierwszej i drugiej dekadzie września najcieplejszym regionem kraju była Nizina Śląska z temperaturą od 15,5 do ponad 16°C (w pierwszej dekadzie) i od 16 do 17,5°C (w drugiej dekadzie). Natomiast najchłodniejszymi rejonami kraju były obszary Polski północnej od 13 do 15°C (w pierwszej) oraz północno-wschodniej od 14 do 15°C (w drugiej dekadzie). W trzeciej dekadzie tego miesiąca najwyższą temperaturę powietrza odnotowano na terenach Polski północno -wschodniej od 15,5 do ponad 16°C a najniższą na Przedgórzu Sudeckim od 12 do 13°C.
W sierpniu na bardzo dużym obszarze Polski notowano opady od 60 do 120 mm stanowiące od 100 do 160% normy wieloletniej, jedynie w północnych rejonach kraju oraz na Wyżynie Lubelskiej, Małopolskiej oraz w Kotlinie Sandomierskiej opady były nieco niższe od 40 do 60 mm (60-100% normy).
W pierwszej dekadzie września najniższe opady notowano na Ziemi Lubuskiejod poniżej 5 do 10 mm. Nieco większe opady wynoszące od 5 do 20 mm wystąpiływ południowej części Niziny Mazowieckiej i Podlaskiej w Górach Świętokrzyskichoraz w północnych terenach Pojezierza Mazurskiego. Na pozostałym obszarze kraju opady były już większe od 20 do ponad 50 mm. W drugiej dekadzie w wielu miejscach Polski nie odnotowano opadów atmosferycznych lub też wystąpiły w niewielkiej ilości nie przekraczającej 5 mm. Natomiast w trzeciej dekadzie tego miesiąca nie notowano opadów w Polsce północno wschodniej, stosunkowo małe od 15 do 25 mm wystąpiły na Nizinie Wielkopolskiej. Na pozostałych obszarach kraju opady były już duże od 25 do ponad50 mm.
Ostatnie bardzo obfite opady spowodowały, że wartości klimatycznego bilansu wodnego uległy znacznemu zwiększeniu co sprawiło, że nie odnotowano niedoborów wody dla roślin uprawnych (oprócz rzepaku i rzepiku). W wyniku tych dużych zmian wilgotnościowych - zasięg suszy rolniczej uległ znacznemu zmniejszeniu, susza występowała tylko w 3 gminach Polski (w woj. świętokrzyskim oraz wielkopolskim).
Z poważaniem
Dyrektor
Prof. dr hab. Wiesław Oleszek
Opracowali:
Dr hab. Andrzej Doroszewski, prof. IUNG-PIB, Dr hab. Rafał Pudełko, Dr Katarzyna Żyłowska, Dr Jan Jadczyszyn, Mgr Piotr Koza, Mgr Elżbieta Wróblewska, Mgr Agata Ścibior