Komentarz agrometeorologa

Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce

IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2477 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą.

W czternastym okresie raportowania tj. od 1 sierpnia do 30 września 2021 roku średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie którego dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była dodatnia, wynosiła 57 mm. W obecnym sześciodekadowym okresie wartość KBW uległa zwiększeniu o 32 mmw stosunku do poprzedniego okresu (21 VII - 20 IX). Ewapotranspiracja uległa zmniejszeniu o 31 mm.

Największy deficyt wody notowany był na obszarze południowej części Pojezierza Południowopomorskiego, w zachodniej części Pojezierza Zachodniopomorskiego, w Pradolinie Toruńsko-Eberswaldzkiej oraz w północnej części Pojezierza Wielkopolskiego od -60 do -119 mm.

W wyniku występujących warunków wilgotnościowych w obecnym okresie raportowania nie stwierdzamy wystąpienia suszy rolniczej na terytorium Polski.

W sierpniu najwyższą temperaturę powietrza, ponad 17°C notowano w Polsce zachodniej i południowej a na pozostałym terytorium kraju od 14 do 17°C. Tegoroczny sierpień był chłodniejszy od normy wieloletniej od 1 do 2°C.

W pierwszej dekadzie września najwyższą temperaturę (powyżej 16°C) notowanow zachodniej części Pobrzeża Szczecińskiego, w zachodniej części Pojezierzy Zachodniopomorskiego i Południowopomorskiego, na Pojezierzu Lubuskim, na Wzniesieniach Zielonogórskich, w zachodniej części Wału Trzebnickiego, na Nizinie Śląsko-Łużyckiej oraz w zachodniej części Niziny Śląskiej. Na pozostałym obszarze Polski notowano temperaturę od 10°C do 16°C.

W drugiej dekadzie września najniższą temperaturę (poniżej 10°C) zanotowano na Pojezierzu Litewskim, na Wyżynie Wołyńskiej, w północno-wschodniej części Pojezierza Mazurskiego oraz Niziny Północnopodlaskiej. Nieco wyższą temperaturę od 11 do 13°C notowano na pozostałej części Pojezierza Mazurskiego oraz Niziny Północnopodlaskiej, na Nizinie Mazowieckiej, Południowopodlaskiej, na Roztoczu, Polesiu Lubelskim, w Kotlinie Sandomierskiej, na Wyżynach: Lubelskiej, Kieleckiej i Przedborskiej oraz na Wzniesieniach Południowomazowieckich. Na pozostałym obszarze kraju notowano temperatury powyżej 13°C.

W trzeciej dekadzie września najwyższą temperaturę (powyżej 14°C) notowano w północno-zachodniej części Pobrzeża Szczecińskiego, w zachodniej części Pojezierza Lubuskiego; Wzniesień Zielonogórskich; Wału Trzebnickiego. Najniższą temperaturę (poniżej 9°C) zanotowano na Pojezierzu Litewskim, na Wyżynie Wołyńskiej, we wschodniej części Pojezierza Mazurskiego, na Nizinie Północnopodlaskiej orazw Beskidach Lesistych. Na pozostałym obszarze kraju notowano temperaturęod 9 do 14°C.

W sierpniu najwyższe opady notowano we wschodniej i południowo-wschodniej Polsce od 120 do ponad 200 mm (od 200 do ponad 300 % normy). W północno-zachodnich rejonach kraju notowano niższe opady od 90 do 120 mm tj. od 100 do 120% normy wieloletniej.

W pierwszej dekadzie września na przeważającym obszarze kraju notowano opady poniżej 5 mm. Tylko w Beskidach, Tatrach i we wschodniej części Pogórza Środkowobeskidzkiego notowano opady od 5 do 40 mm.

W drugiej dekadzie września najniższe opady (poniżej 15 mm) zanotowano na Nizinie Południowowielkopolskiej, na Pojezierzach Wielkopolskim oraz Lubuskim, w północno-zachodniej części Niziny Śląskiej, w zachodniej części Pojezierzy Zachodnio i Południowopomorskiego, na Wale Trzebnickim i na Nizinie Śląsko-Łużyckiej. Najwyższe opady powyżej 75 mm odnotowano lokalnie w Kotlinie Sandomierskiej oraz w Beskidach Zachodnich. Na pozostałym obszarze Polski odnotowano opady o wielkości od 15do 75 mm.

W trzeciej dekadzie września najniższe opady (poniżej 5 mm) zanotowano w zachodniej części Pojezierza Lubuskiego; Wzniesień Zielonogórskich; Wału Trzebnickiego, w południowo-wschodniej części Pojezierza Południowopomorskiego, w środkowej i wschodniej części Pojezierza Wielkopolskiego oraz Niziny Południowowielkopolskiej, na Wyżynie Przedborskiej, w zachodniej części Niziny Mazowieckiej i Wzniesień Południowomazowieckich oraz na zachodzie i południu Pojezierza Chełmińsko-Dobrzyńskiego. Najwyższe opady powyżej 50 mm odnotowanow Tatrach. Na pozostałym obszarze Polski odnotowano opady o wielkości od 5 do 50 mm.

Ponadto informujemy, że na stronie internetowej monitoringu suszy rolniczej www.susza.iung.pulawy.pl znajduje się zakładka informująca o maksymalnym zasięgu tegorocznej suszy:

Mapy zagrożenia suszą\Wybierz uprawę\Wybierz okres – należy wybrać Zasięg maksymalny, z którego jednoznacznie wynika informacja o suszy:

  • liczba gmin z suszą,
  • udział gmin z suszą,
  • udział powierzchnią z suszą.

Informujemy również, że tylko zasięg maksymalny jest najbardziej miarodajny w oznaczeniu wystąpienia suszy dla kraju, województwa, gminy oraz dla działki ewidencyjnej.

Z poważaniem
Dyrektor

Prof. dr hab. Wiesław Oleszek

Opracowali:

Dr hab. Andrzej Doroszewski, prof. IUNG-PIB, Dr hab. Rafał Pudełko, Dr Katarzyna Żyłowska, Dr Jan Jadczyszyn, Mgr Piotr Koza, Mgr Anna Jędrejek, Mgr Małgorzata Kozak, Adrian Matczuk

Kontakt
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa
Państwowy Instytut Badawczy
ul. Czartoryskich 8, 24-100 Puławy

Zakład Agrometeorologii i Zastosowań Informatyki
Tel.: 81 4786 879, 81 4786 752

Zakład Gleboznawstwa Erozji i Ochrony Gruntów
Tel.: 81 4786 779

W przypadku pytań dotyczących suszy proponujemy kontakt poprzez formularz zapytania, który należy wysłać mailem na adres susza@iung.pulawy.pl

Pobierz formularz
Opracowanie IUNG-PIB 2020 na zlecenie Misterstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi