Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 kwietnia 2019 r. w sprawie wartości klimatycznego bilansu wodnego dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb, oznaczających wystąpienie suszy, w jedenastym okresie raportowania — od 1 lipca do 31 sierpnia — odnotowano zasięgi gleb zagrożonych suszą dla upraw: kukurydzy na ziarno i kukurydzy na kiszonkę.

W przypadku kukurydzy na ziarno kryterium suszy zostało spełnione w 8 gminach w Polsce — w województwie mazowieckim 1 gmina oraz w województwie lubelskim 7 gmin.

Dla kukurydzy na kiszonkę kryterium suszy zostało spełnione dla 26 gminach w Polsce — w województwie mazowieckim 5 gmin, województwie lubelskim 21 gmin.

W jedenastym raporcie zasięgi suszy na obszarze województwa mazowieckiego i lubuskiego są mniejsze niż w poprzednim okresie i odpowiadają wcześniej wyznaczonym obszarom. W jedenastym okresie raportowania nie określa się obszarów suszy dla zbóż ozimych, zbóż jarych, truskawek, a także rzepaku i rzepiku, które znajdują się już po fazie zbiorów.

Podsumowanie

Poniżej przedstawiono szczegółowe zestawienie obszarów zagrożonych suszą rolniczą w 2025 roku, uwzględniające analizę jedenastego okresu raportowania, obejmującą warunki meteorologiczne oraz wymagania wodne roślin określane na podstawie klimatycznego bilansu wodnego (KBW), dla okresu od 21 marca do 31 sierpnia 2025 roku.

W uprawach zbóż jarych warunki suszy rolniczej stwierdzono dotychczas na obszarze 394 gmin, co stanowi 16% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 3,6% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów zbóż jarych odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (70% gmin w województwie), kujawsko-pomorskim (57% gmin ), lubuskim (66% gmin), wielkopolskim (40% gmin), łódzkim (43% gmin), mazowieckim (>2% gmin), podlaskim (2% gmin), opolskim (3% gmin) oraz śląskim (<1%). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów w uprawach zbóż – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwach: lubuskim (26%) oraz zachodniopomorskim (19%) (Tabela 1).

Tabela 1. Zasięg suszy w uprawach zbóż jarych w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 10 sierpnia.

W uprawach zbóż ozimych warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 260 gmin, co stanowi ponad 10% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 1,9% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów zbóż ozimych odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (66% gmin w województwie), lubuskim (51%), kujawsko-pomorskim (40%), wielkopolskim (28%), łódzkim (13%). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwach: lubuskim (13%) oraz zachodniopomorskim (11%) (Tabela 2).

Tabela 2. Zasięg suszy w uprawach zbóż ozimych w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 10 sierpnia.

W uprawach krzewów owocowych warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 148 gmin, co stanowi 6,0% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 0,7% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (32%), lubuskim (44%), wielkopolskim (8%), łódzkim (15%), opolskim (1%), lubelskim (7%), mazowieckim (4%). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwie lubuskim (13%) (Tabela 3).

Tabela 3. Zasięg suszy w uprawach krzewów owocowych w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 31 sierpnia.

W uprawach truskawek warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 176 gmin, co stanowi 7,1% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 1,2% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów truskawek odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (58%), lubuskim (40%), wielkopolskim (18%), kujawsko-pomorskim (17%), łódzkim (6%). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (8%) oraz lubuskim (8%) (Tabela 4).

Tabela 4. Zasięg suszy w uprawach truskawek w 2025 – analiza obejmuje okres do 10 sierpnia.

W uprawach kukurydzy na ziarno warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 150 gmin, co stanowi 6,1% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 0,5% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone stratami plonów odnotowano w województwach: wielkopolskim (14%), zachodniopomorskim (6%), lubuskim (24,4%), dolnośląskim (2%), łódzkim (1%), mazowiecki (9,6%), lubelskim (24,9%) oraz świętokrzyskim (3,9%) a ich udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej wynosił w województwie wielkopolskim (1,1%), zachodniopomorskim (0,2%), lubuskim (3,6%), dolnośląskim (0,01%), łódzkim (0,03%), mazowiecki (0,5%), lubelskim (1,6%) oraz świętokrzyskie (0,4%).

Tabela 5. Zasięg suszy w uprawach kukurydzy na ziarno w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 31 sierpnia.

Analogicznie w uprawach kukurydzy na kiszonkę warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 162 gmin, co stanowi 6,5% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 0,6% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone stratami plonów odnotowano w województwach: wielkopolskim (14%), zachodniopomorskim (6%), lubuskim (24%), dolnośląskim (2%), łódzkim (1%), mazowieckim (11%), lubelskim (24%) oraz świętokrzyskim (3,9%) a ich udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej wynosił w województwie wielkopolskim (1,1%), zachodniopomorskim (0,2%), lubuskim (3,6%), dolnośląskim (0,01%), łódzkim (0,03%), mazowieckim (0,6%), lubelskim (2,3%) oraz świętokrzyskim (0,6%).

Tabela 6. Zasięg suszy w uprawach kukurydzy na kiszonkę 2025 roku – analiza obejmuje okres do 31 sierpnia.

W uprawach rzepaku i rzepiku warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 168 gmin, co stanowi 6,78% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 1,1% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone stratami plonów odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (29%), lubuskim (58%), wielkopolskim (12%), łódzkim (32%), opolskim (3%), śląskim (<1%) a ich udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej wynosił w województwie lubuskim (15%) oraz łódzkim (5%) (Tabela 7).

Tabela 7. Zasięg suszy w uprawach rzepaku i rzepiku w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 10 lipca.

W uprawach roślin strączkowych warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 44 gmin, co stanowi 1,8% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 0,2% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone stratami plonów odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (12%), wielkopolskim (1%), lubuskim (24%), lubelskim (0,5%) oraz mazowieckim (2%) a ich udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej wynosił w województwie zachodniopomorskim (0,5%), wielkopolskim (0,1%), lubuskim (4,4%), lubelskim (powyżej 0,00%) oraz mazowieckim (0,02%) (Tabela 8).

Tabela 8. Zasięg suszy w uprawach roślin strączkowych w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 31 sierpnia.

Komentarz agrometeorologa

W jedenastym okresie raportowania, obejmującym okres od 1 lipca do 31 sierpnia 2025 roku, średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW) dla kraju była ujemna i wyniosła –73 mm. W porównaniu z poprzednim okresem raportowania średnia wartość KBW wzrosła o 20 mm, z –93 mm do –73 mm. Najniższe wartości KBW w jedenastym okresie raportowania odnotowano w województwach lubelskim i mazowieckim, gdzie osiągnęły one od –150 mm do –169 mm.

W dekadzie od 21 do 31 sierpnia która został uwzględniona w obecnym okresie raportowania, w odróżnieniu od poprzedniej dekady, która charakteryzowała się brakiem opadów atmosferycznych w całym kraju, na zachodzie Polski wystąpiły cztery dni z opadami. Poprawiły one warunki wilgotnościowe w warstwie powierzchniowej gleby. Natomiast na wschodzie kraju okres bez opadów atmosferycznych poprawiających sytuację wilgotnościową w glebie wydłużył się. Jednocześnie w dniach 28–31 sierpnia maksymalna temperatura powietrza przekraczała 30℃, co sprzyjało wzmożonemu parowaniu i dalszemu pogłębianiu deficytów wilgoci w glebach wschodniej Polski. Prognozy wskaźników intensywności suszy i niedoboru wilgotności w glebie do 12 września 2025 roku, opracowane w projekcie Clim4Cast, wskazują na dalsze pogłębianie się deficytów wodnych w glebie w tej części kraju (https://clim4cast.czechglobe.cz/).