Comment from Agrometeorologist

Communication report regarding the incidences of drought conditions in Poland

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 kwietnia 2019 r. w sprawie wartości klimatycznego bilansu wodnego dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb, oznaczających wystąpienie suszy, w trzynastym okresie raportowania — od 21 lipca do 20 września — odnotowano na niewielkim obszarze kraju zasięgi gleb zagrożonych suszą dla upraw: ziemniaka i rzepaki i rzepiku.

Dla uprawy ziemniaka kryterium suszy zostało spełnione dla 22 gmin w Polsce — w województwie mazowieckim 15 gmin, w województwie łódzkim 6 gmin i w województwie świętokrzyskim 1 gmina.

Dla uprawy rzepaku i rzepiku (zasięg jesienny, szacowany od trzynastego okresu raportowania) kryterium suszy zostało spełnione dla 39 gmin w Polsce — w województwie mazowieckim 27 gmin, w województwie łódzkim 10 gmin i w województwie świętokrzyskim 2 gminy.

Podsumowanie

Poniżej przedstawiono szczegółowe zestawienie obszarów zagrożonych suszą rolniczą w 2025 roku, uwzględniające analizę trzynastego okresu raportowania, obejmujący warunki meteorologiczne oraz wymagania wodne roślin określane na podstawie klimatycznego bilansu wodnego (KBW), dla okresu od 21 marca do 20 września 2025 roku.

W uprawach zbóż jarych warunki suszy rolniczej stwierdzono dotychczas na obszarze 394 gmin, co stanowi 16% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 3,6% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów zbóż jarych odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (70% gmin w województwie), kujawsko-pomorskim (57% gmin ), lubuskim (66% gmin), wielkopolskim (40% gmin), łódzkim (43% gmin), mazowieckim (>2% gmin), podlaskim (2% gmin), opolskim (3% gmin) oraz śląskim (<1%). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów w uprawach zbóż – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwach: lubuskim (26%) oraz zachodniopomorskim (19%) (Tabela 1).

Tabela 1. Zasięg suszy w uprawach zbóż jarych w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 10 sierpnia.

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
04kujawsko-pomorskie1448256,96,1
08Lubuskie825465,926,4
10Łódzkie1777642,97,9
14mazowieckie31482,60,3
16Opolskie7122,80,3
20Podlaskie11921,70,0
24Śląskie16710,10,0
30wielkopolskie2269039,86,9
32zachodniopomorskie1137969,919,3
PLPolska247939415,83,6

W uprawach zbóż ozimych warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 260 gmin, co stanowi ponad 10% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 1,9% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów zbóż ozimych odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (66% gmin w województwie), lubuskim (51%), kujawsko-pomorskim (40%), wielkopolskim (28%), łódzkim (13%). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwach: lubuskim (13%) oraz zachodniopomorskim (11%) (Tabela 2).

Tabela 2. Zasięg suszy w uprawach zbóż ozimych w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 10 sierpnia.

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
04kujawsko-pomorskie1445739,63,5
08Lubuskie824251,212,8
10Łódzkie1772313,02,1
30wielkopolskie2266327,94,8
32zachodniopomorskie1137566,411,0
PLPolska247926010,51,9

W uprawach krzewów owocowych warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 163 gminach, co stanowi 6,6% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 0,8% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (32%), lubuskim (43%), wielkopolskim (8%), łódzkim (17%), opolskim (1%), lubelskim (10%), mazowieckim (5%) i świętokrzyskim (<1%) Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwie lubuskim (13%) (Tabela 3).

Tabela 3. Zasięg suszy w uprawach krzewów owocowych w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 10 września.

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
06Lubelskie2132210,330,45
08Lubuskie823643,9012,99
10Łódzkie1773117,511,49
14mazowieckie314175,410,19
16Opolskie7111,410,11
26świętokrzyskie10210,980,09
30wielkopolskie226198,410,71
32zachodniopomorskie1133631,862,95
PLPolska24791636,580,82

W uprawach truskawek warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 176 gmin, co stanowi 7,1% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 1,2% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów truskawek odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (58%), lubuskim (40%), wielkopolskim (18%), kujawsko-pomorskim (17%), łódzkim (6%). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (8%) oraz lubuskim (8%) (Tabela 4).

Tabela 4. Zasięg suszy w uprawach truskawek w 2025 – analiza obejmuje okres do 10 sierpnia.

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
04kujawsko-pomorskie1442517,40,9
08Lubuskie823340,28,6
10Łódzkie177116,21,3
30wielkopolskie2264118,12,6
32zachodniopomorskie1136658,48,5
PLPolska24791767,11,2

W uprawach kukurydzy na ziarno warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 161 gminach, co stanowi 6,4% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 0,5% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone stratami plonów odnotowano w województwach: wielkopolskim (14%), zachodniopomorskim (6%), lubuskim (24,4%), dolnośląskim (1,8%), łódzkim (5%), mazowiecki (10,2%), lubelskim (25,3%) oraz świętokrzyskim (4,9%) a ich udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej wynosił w województwie wielkopolskim (1,1%), zachodniopomorskim (0,2%), lubuskim (3,6%), dolnośląskim (0,01%), łódzkim (0,6%), mazowiecki (0,5%), lubelskim (1,7%) oraz świętokrzyskie (0,4%).

Tabela 5. Zasięg suszy w uprawach kukurydzy na ziarno w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 10 września.

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
02dolnośląskie16931,780,01
06Lubelskie2135425,351,71
08Lubuskie822024,393,63
10Łódzkie17795,080,61
14mazowieckie3143210,190,48
26świętokrzyskie10254,900,44
30wielkopolskie2263113,721,06
32zachodniopomorskie11376,190,23
PLPolska24791616,490,52

Analogicznie w uprawach kukurydzy na kiszonkę warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 180 gmin, co stanowi 7,2% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 0,6% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone stratami plonów odnotowano w województwach: wielkopolskim (14%), zachodniopomorskim (6%), lubuskim (24%), dolnośląskim (2%), łódzkim (5,6%), mazowieckim (12%), lubelskim (30%) oraz świętokrzyskim (5,9%) a ich udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej wynosił w województwie wielkopolskim (1,1%), zachodniopomorskim (0,2%), lubuskim (3,6%), dolnośląskim (0,01%), łódzkim (0,8%), mazowieckim (0,6%), lubelskim (2,4%) oraz świętokrzyskim (0,6%).

Tabela 6. Zasięg suszy w uprawach kukurydzy na kiszonkę 2025 roku – analiza obejmuje okres do 10 września.

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
02dolnośląskie16931,780,01
06Lubelskie2136530,522,40
08Lubuskie822024,393,63
10Łódzkie177105,650,82
14mazowieckie3143812,100,66
26świętokrzyskie10265,880,65
30wielkopolskie2263113,721,06
32zachodniopomorskie11376,190,23
PLPolska24791807,260,63

W uprawach rzepaku i rzepiku warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 168 gmin, co stanowi 6,78% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 1,1% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone stratami plonów odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (29%), lubuskim (58%), wielkopolskim (12%), łódzkim (32%), opolskim (3%), śląskim (<1%) a ich udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej wynosił w województwie lubuskim (15%) oraz łódzkim (5%) (Tabela 7).

Tabela 7. Zasięg suszy w uprawach rzepaku i rzepiku w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 10 lipca.

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
08Lubuskie824858,515,3
10Łódzkie1775732,24,8
16Opolskie7122,80,3
24Śląskie16710,60,0
30wielkopolskie2262712,01,1
32zachodniopomorskie1133329,22,7
PLPolska24791686,81,1

W uprawach rzepaku i rzepiku (zasięg jesienny) warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 39 gmin, co stanowi 1,6% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tych uprawy oszacowano na 0,17% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone według przyjętych kryteriów odnotowano w województwach: mazowieckim, łódzkim oraz świętokrzyskim, a ich udział w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej wynosił w województwie mazowieckim (0,72%), łódzkim (1,07%) oraz świętokrzyskim (<1%) (Tabela 8).

Tabela 8. Zasięg suszy w uprawach rzepaku i rzepiku (jesienny) w 2025 roku – analiza obejmuje okres od 11 do 20 września.

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
10łódzkie177105,651,07
14mazowieckie314278,600,72
26świętokrzyskie10221,960,16
PLPolska2479391,570,17

W uprawach roślin strączkowych warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 44 gmin, co stanowi 1,8% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 0,2% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone stratami plonów odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (12%), wielkopolskim (1%), lubuskim (24%), lubelskim (0,5%) oraz mazowieckim (2%) a ich udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej wynosił w województwie zachodniopomorskim (0,5%), wielkopolskim (0,1%), lubuskim (4,4%), lubelskim (powyżej 0,00%) oraz mazowieckim (0,02%) (Tabela 9).

Tabela 9. Zasięg suszy w uprawach roślin strączkowych w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 10 września.

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
06lubelskie21310,470,00
08lubuskie822024,394,44
14mazowieckie31461,910,02
30wielkopolskie22631,330,06
32zachodniopomorskie1131412,390,47
PLPolska2479441,770,17

Komentarz agrometeorologa

W trzynastym okresie raportowania, obejmującym czas od 21 lipca do 20 września 2025 roku, średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW) dla kraju była ujemna i wyniosła: -55 mm. W porównaniu z poprzednim okresem raportowania średnia wartość KBW wzrosła o 11 mm. Najniższe wartości KBW w trzynastym okresie raportowania odnotowano w województwach łódzkim i mazowieckim, gdzie osiągnęły wartości poniżej –150 mm, wskazując na zagrożenie wystąpieniem suszy w uprawach ziemniaka oraz rzepaku i rzepiku. Przeprowadzona analiza pozwoliła na doprecyzowanie i niewielkie korekty zasięgu obszarów zagrożonych suszą dla ziemniaka oraz wskazuje na warunki w nowych zasiewach rzepaku i rzepiku.

W okresie od 11 do 20 września, objętym bieżącym raportem, na terenie całego kraju wystąpiły opady atmosferyczne, które poprawiły warunki do siewu upraw ozimych oraz przyczyniły się do zwiększenia uwilgotnienia w warstwie powierzchniowej gleby na większości obszaru Polski. Niedobór opadów, wyrażony jako procent normy wieloletniej, utrzymuje się jedynie w części województwa mazowieckiego, gdzie zanotowano do 20 września około 40% średniej wrześniowej sumy opadów (wg IMGW-PIB). Na przeważającym obszarze kraju suma opadów przewyższyła wartości średnie wieloletnie, osiągając miejscami nawet 200% normy. Średnia temperatura powietrza we wrześniu utrzymuje się znacząco powyżej wartości notowanych w ostatnich latach; na zachodzie kraju była wyższa o około 2°C od normy, natomiast we wschodniej części sięgała nawet 5°C powyżej średniej.

Contact
Institute of Soil Science and Plants Cultivation
State Research Institute
ul. Czartoryskich 8, 24-100 Puławy

Zakład Biogospodarki i Agrometeorologii
Zakład Gleboznawstwa i Analiz Środowiskowych

W przypadku pytań dotyczących suszy proponujemy kontakt poprzez formularz zapytania, który należy wysłać mailem na adres susza@iung.pulawy.pl

Download the form
Opracowanie IUNG-PIB 2020 na zlecenie Misterstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi