IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2477 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą.
W pierwszym okresie raportowania tj. od 21 marca do 20 maja 2023 roku średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie którego dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -29 mm.
Największe niedobory wody notowano na terenach: Wysoczyzny Łaskiej, na Pojezierzu Mazurskim i Pomorskim oraz na Przedgórzu Sudeckim od -50 do -119 mm. Nieco mniejszy deficyt wody powyżej -50 mm występował na dużej powierzchni pozostałej części Polski.
W wyniku występujących warunków wilgotnościowych w pierwszym okresie raportowania, nie stwierdzamy wystąpienia suszy rolniczej na terytorium Polski.
Temperatura powietrza tegorocznego marca na terenie całego kraju była wysoka. Najcieplej było w zachodnich, południowo-zachodnich oraz południowych obszarach kraju od 5 do 6°C, im bardziej w kierunku północno-wschodnim tym było zimniej. W szerokim pasie kraju temperatura wynosiła od 3 do 5°C, a na północno-wschodnich krańcach Polski od 2 do 3°C. Na wschodnich, południowo-wschodnich oraz południowych obszarach kraju notowano temperaturę wyższą od wieloletniej (1991-2020) od 1,5 do 2,5°C, a na dużej powierzchni Polski zachodniej, północno-zachodniej oraz północnej od 0,5 do 1,5°C.
Tegoroczny kwiecień pod względem temperatury powietrza był przeciętny z 8°C. Najniższa średnia temperatura na terenie kraju wynosiła 6,5°C, a najwyższa 12,5°C.
Temperatura tegorocznego maja w całym kraju była stosunkowo niska. W pierwszej dekadzie notowano od 8 do 10°C na wschodzie do 10-12°C na zachodzie Polski. Natomiast w drugiej dekadzie tego miesiąca było już cieplej od 10 do 12°C a na południu kraju do12-14°C na pozostałym obszarze Polski.
Opady w marcu bieżącego roku były bardzo zróżnicowane. We wschodnieji zachodniej części kraju notowano obszary z wysokim opadem od 40 do nawet 90 mm i na tym terenie stanowiły od 110 do 200% normy wieloletniej. Na pozostałym obszarze Polski opady były już mniejsze od 20 do 40 mm (50-110% normy).
Kwiecień pod względem opadowym na terenie kraju był bardzo zróżnicowany. Największe opady notowano w pierwszej i drugiej dekadzie tego miesiąca wynoszące po 15 mm. W trzeciej dekadzie były już mniejsze, wynosiły 10 mm.
W pierwszej dekadzie maja opady atmosferyczne na terenie całego kraju były małe, na północy Polski wynosiły poniżej 5 mm. Natomiast w Małopolsce oraz w północnej części Lubelszczyzny były już większe od 20 do 40 mm. Na pozostałym terytorium kraju notowano opady od 5 do 20 mm. W drugiej dekadzie tego miesiąca opady były już większe, wynosiły od 25 do 85 mm w południowo-wschodniej części terytorium Polski, a na pozostałym obszarze kraju notowano od 10 do 25 mm.
Stwierdzamy, że największe niedobory wody w tym okresie sześciodekadowym dla roślin uprawnych wynosiły od -50 do -119 mm. Według obecnych warunków pogodowych straty plonów z powodu deficytu wody powodujące ich obniżenie przynajmniej o 20% w skali gminy w stosunku do plonów uzyskanych w przeciętnych wieloletnich warunkach pogodowych nie wystąpiły. Natomiast na południu kraju zasoby wodne są duże, na polach uprawnych występuje nadmiar wody, co może skutkować również znacznym obniżeniem plonów roślin uprawnych.
Dyrektor
Prof. dr hab. Wiesław Oleszek
Opracowali:
Dr hab. Andrzej Doroszewski, prof. IUNG-PIB, Dr hab. Rafał Pudełko, Dr Katarzyna Żyłowska, Dr Jan Jadczyszyn, Mgr Piotr Koza, Mgr Anna Jędrejek, Mgr Małgorzata Kozak, Mgr Tomasz Jóźwicki, Mgr Beata Murat, Adrian Matczuk