Comment from Agrometeorologist

Communication report regarding the incidences of drought conditions in Poland

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 kwietnia 2019 r. w sprawie wartości klimatycznego bilansu wodnego dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb, oznaczających wystąpienie suszy, w dziewiątym okresie raportowania — od 11 czerwca do 10 sierpnia — odnotowano zasięgi gleb zagrożonych suszą dla upraw: kukurydzy na ziarno oraz kukurydzy na kiszonkę.

W dziewiątym okresie raportowania w przypadku kukurydzy na ziarno kryterium suszy zostało spełnione w 16 gminach w Polsce — w województwie mazowieckim 12 gmin i województwie lubelskim 4 gminy.

Dla kukurydzy na kiszonkę kryterium suszy zostało spełnione dla 18 gmin w Polsce — w województwie mazowieckim 13 gmin i województwie lubelskim 5 gmin.

Podsumowanie

Poniżej przedstawiono szczegółowe zestawienie obszarów zagrożonych suszą rolniczą w 2025 roku, uwzględniające analizę dziewiątego okresu raportowania, obejmującą warunki meteorologiczne oraz wymagania wodne roślin określane na podstawie klimatycznego bilansu wodnego (KBW), dla okresu od 21 marca do 10 sierpnia 2025 roku.

W uprawach zbóż jarych warunki suszy rolniczej stwierdzono dotychczas na obszarze 394 gmin, co stanowi 16% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 3,6% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów zbóż jarych odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (70% gmin w województwie), kujawsko-pomorskim (57% gmin ), lubuskim (66% gmin), wielkopolskim (40% gmin), łódzkim (43% gmin), mazowieckim (>2% gmin), podlaskim (2% gmin), opolskim (3% gmin) oraz śląskim (<1%). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów w uprawach zbóż – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwach: lubuskim (26%) oraz zachodniopomorskim (19%) (Tabela 1).

Tabela 1. Zasięg suszy w uprawach zbóż jarych w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 10 sierpnia.

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
04kujawsko-pomorskie1448256,96,1
08lubuskie825465,926,4
10łódzkie1777642,97,9
14mazowieckie31482,60,3
16opolskie7122,80,3
20podlaskie11921,70,0
24śląskie16710,10,0
30wielkopolskie2269039,86,9
32zachodniopomorskie1137969,919,3
PLPolska247939415,83,6

W uprawach zbóż ozimych warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 260 gmin, co stanowi ponad 10% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 1,9% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów zbóż ozimych odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (66% gmin w województwie), lubuskim (51%), kujawsko-pomorskim (40%), wielkopolskim (28%), łódzkim (13%). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwach: lubuskim (13%) oraz zachodniopomorskim (11%) (Tabela 2).

Tabela 2. Zasięg suszy w uprawach zbóż ozimych w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 10 sierpnia.

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
04kujawsko-pomorskie1445739,63,5
08lubuskie824251,212,8
10łódzkie1772313,02,1
30wielkopolskie2266327,94,8
32zachodniopomorskie1137566,411,0
PLPolska247926010,51,9

W uprawach krzewów owocowych warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 119 gmin, co stanowi 4,8% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 0,7% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (32%), lubuskim (44%), wielkopolskim (8%), łódzkim (15%), opolskim (1%). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwie lubuskim (13%) (Tabela 3).

Tabela 3. Zasięg suszy w uprawach krzewów owocowych w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 10 sierpnia.

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
08lubuskie823643,913,0
10łódzkie1772715,30,9
16opolskie7111,40,1
30wielkopolskie226198,40,4
32zachodniopomorskie1133631,92,3
PLPolska24791194,80,7

W uprawach truskawek warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 176 gmin, co stanowi 7,1% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 1,2% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone znacznymi stratami plonów truskawek odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (58%), lubuskim (40%), wielkopolskim (18%), kujawsko-pomorskim (17%), łódzkim (6%). Największy udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (8%) oraz lubuskim (8%) (Tabela 4).

Tabela 4. Zasięg suszy w uprawach truskawek w 2025– analiza obejmuje okres do 10 sierpnia.

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
04kujawsko-pomorskie1442517,40,9
08lubuskie823340,28,6
10łódzkie177116,21,3
30wielkopolskie2264118,12,6
32zachodniopomorskie1136658,48,5
PLPolska24791767,11,2

W uprawach kukurydzy na ziarno warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 79 gmin, co stanowi 3,2% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 0,25% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone stratami plonów odnotowano w województwach: wielkopolskim (14%), zachodniopomorskim (6%), lubuskim (24%), dolnośląskim (2%), łódzkim (1%), mazowiecki (3,8%) oraz lubelskim (1,9%) a ich udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej wynosił w województwie wielkopolskim (1,1%), zachodniopomorskim (0,2%), lubuskim (3,6%), dolnośląskim (0,02%), łódzkim (0,03%), mazowiecki (0,1%) oraz lubelskim (0,04%).

Tabela 5. Zasięg suszy w uprawach kukurydzy na ziarno w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 10 sierpnia.

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
02dolnośląskie16931,80,02
06lubelskie21341,90,04
08lubuskie822024,43,6
10łódzkie17721,10,03
14mazowieckie314123,80,1
30wielkopolskie2263113,81,1
32zachodniopomorskie11376,20,2
PLPolska2479793,20,25

Analogicznie w uprawach kukurydzy na kiszonkę warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 81 gmin, co stanowi 3,3% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 0,26% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone stratami plonów odnotowano w województwach: wielkopolskim (14%), zachodniopomorskim (6%), lubuskim (24%), dolnośląskim (2%), łódzkim (1%), mazowieckim (4%) oraz lubelskim (0,1%) a ich udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej wynosił w województwie wielkopolskim (1,1%), zachodniopomorskim (0,2%), lubuskim (3,6%), dolnośląskim (0,02%), łódzkim (0,03%), mazowieckim (0,12%) oraz lubelskim (0,09%).

Tabela 6. Zasięg suszy w uprawach kukurydzy na kiszonkę 2025 roku – analiza obejmuje okres do 10 sierpnia.

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
02dolnośląskie16931,80,01
06lubelskie21352,30,09
08lubuskie822024,43,6
10łódzkie17721,10,03
14mazowieckie314134,10,12
30wielkopolskie2263113,81,1
32zachodniopomorskie11376,20,2
PLPolska2479813,30,26

W uprawach rzepaku i rzepiku warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 168 gmin, co stanowi 6,78% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 1,1% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone stratami plonów odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (29%), lubuskim (58%), wielkopolskim (12%), łódzkim (32%), opolskim (3%), śląskim (<1%) a ich udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej wynosił w województwie lubuskim (15%) oraz łódzkim (5%) (Tabela 7).

Tabela 7. Zasięg suszy w uprawach rzepaku i rzepiku w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 10 sierpnia.

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
08lubuskie824858,515,3
10łódzkie1775732,24,8
16opolskie7122,80,3
24śląskie16710,60,0
30wielkopolskie2262712,01,1
32zachodniopomorskie1133329,22,7
PLPolska24791686,81,1

W uprawach roślin strączkowych warunki suszy rolniczej stwierdzono na obszarze 37 gmin, co stanowi 1,5% ogólnej liczby gmin w kraju. Udział powierzchni gruntów zagrożonych suszą w przypadku tej uprawy oszacowano na 0,2% całkowitej powierzchni gruntów rolnych w Polsce. Obszary zagrożone stratami plonów odnotowano w województwach: zachodniopomorskim (12%), wielkopolskim (1%) oraz lubuskim (24%) a ich udział powierzchni zagrożonej stratami plonów – określony z uwzględnieniem podatności gleb na suszę – w stosunku do powierzchni potencjalnie zagrożonej wynosił w województwie zachodniopomorskim (0,5%), wielkopolskim (0,1%) oraz lubuskim (4,4%) (Tabela 8).

Tabela 8. Zasięg suszy w uprawach roślin strączkowych w 2025 roku – analiza obejmuje okres do 10 sierpnia.

IdWojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin zagrożonychUdział gmin zagrożonych [%]Udział powierzchni zagrożonej [%]
08lubuskie822024,44,4
30wielkopolskie22631,30,1
32zachodniopomorskie1131412,40,5
PLPolska2479371,50,2

Komentarz agrometeorologa

W dziewiątym okresie raportowania, obejmującym okres od 11 czerwca do 10 sierpnia 2025 roku, średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW) dla kraju była ujemna i wyniosła -89 mm. W porównaniu z poprzednim okresem raportowania średnia wartość KBW zmniejszyła się o 20 z mm, z -69 mm do -89 mm.

Najniższe wartości KBW w dziewiątym okresie raportowania odnotowano w województwie mazowieckim i lubelskim (od –150 mm do –160 mm). Oznacza to, że wartość progowa wskazująca na wystąpienie suszy, zgodnie z przyjętymi założeniami, została przekroczona w tym okresie raportowania w mazowieckim i lubelskim dla uprawy kukurydzy na ziarno i kiszonkę.

W dekadzie od 1 do 10 sierpnia, uwzględnianej w dziewiątym okresie raportowania w Systemie Monitoringu Suszy Rolniczej, wielkość opadu atmosferycznego odnotowana na większości stacji meteorologicznych była zdecydowanie mniejsza w porównaniu do ostatniej dekady lipca. Na niektórych stacjach różnica ta wynosiła nawet powyżej 50 mm (Gdańsk, Bielsko-Biała, Mława). Wielkość opadu atmosferycznego w pierwszej dekadzie sierpnia była również mniejsza niż w pierwszej dekadzie czerwca, która obecnie nie wchodziła już do analiz wielkości KBW. A zatem mniejsze opady w obecnie analizowanym okresie (od 11 czerwca do 10 sierpnia) spowodowały obniżenie wielkości KBW w Polsce, w szczególności w województwie mazowieckim i lubelskim.

Warunki termiczne w całym kraju w okresie od 11 czerwca do 10 sierpnia były podobne jak w poprzednim okresie raportowania (od 1 czerwca do 31 lipca). Średnia miesięczna temperatura lipca była na podobnym poziomie jak średnia wieloletnia. Najcieplej było w centralnej i południowej Polsce, gdzie średnia miesięczna temperatura lipca wynosiła od 19 do 20℃. Średnia temperatura powietrza dla całego kraju w pierwszej dekadzie sierpnia wynosiła natomiast około 18℃.

Aktualna sytuacja agrometeorologiczna na większości obszaru kraju sprzyjała zbiorom zbóż jarych jak i ozimych. W północnych rejonach Polski na skutek dużej ilości opadów w ostatniej dekadzie lipca zbiór zbóż nadal był niemożliwy a długotrwałe zaleganie wody na polach może spowodować dalsze starty w uprawach.

Contact
Institute of Soil Science and Plants Cultivation
State Research Institute
ul. Czartoryskich 8, 24-100 Puławy

Zakład Biogospodarki i Agrometeorologii
Zakład Gleboznawstwa i Analiz Środowiskowych

W przypadku pytań dotyczących suszy proponujemy kontakt poprzez formularz zapytania, który należy wysłać mailem na adres susza@iung.pulawy.pl

Download the form
Opracowanie IUNG-PIB 2020 na zlecenie Misterstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi